Hoe ‘toetsklaar’ mindmappen jouw lesoverdracht enorm versterkt

‘Leerlingen moeten beter leren leren’ is bijna een mantra aan het worden binnen het onderwijs. Menig onderzoek en artikel pleit voor meer werken aan executieve vaardigheden en studievaardigheden. Ook binnen het Nationaal Programma Onderwijs zijn dit belangrijke thema’s.

Huiswerk maken en leren is voor veel leerlingen makkelijker gezegd dan gedaan. Als je vijf vakken huiswerk hebt voor de volgende dag, waar moet je dan mee beginnen?

Nora komt Corona-proof voor studiecoaching bij mij. Ze zit na haar online lessen nog minimaal twee uur per dag aan al haar huiswerktaken, maar haar toetsresultaten gaan eerder achteruit dan vooruit.

Zuchtend ploft ze neer op de stoel tegenover mij. ‘Pffff ik weet niet of ik wel over kan naar drie havo. Ik zit nu al twee uur per dag aan mijn huiswerk, ik heb écht geen zin om er nog meer tijd in te steken, het levert toch niks op’.

Simone, een 15-jarige, hardwerkende dame uit havo 3,  volgt online coaching bij mij. Na de online lessen zit ze wel drie uur per dag aan haar huiswerk en is daarna te moe om leuke dingen te doen. De verkering met haar eerste vriendje is net uit en terwijl ze dit met me deelt, vecht ze tegen haar tranen.

Emma komt twee weken voor haar toetsweek bij mij om te leren snellezen en huiswerk toetsklaar te zetten in mindmaps. Plannen hoeft wat haar betreft niet, want haar vader heeft al een planning gemaakt in een Excellijst.

Suzanne is een serieuze, hardwerkende leerling die voor haar tentamens urenlang zit te leren. Haar getypte uittreksels zijn boeken op zich.

Thijs, één van mijn buurjongens, komt bij mij voor hulp bij het leren. Hoe hard hij ook werkt voor school, voldoendes blijven te vaak uit en dat knaagt aan zijn motivatie.

We beginnen met het vak waar hij het slechtst voor staat, geschiedenis. Thijs is al een paar keer bij mij geweest, het snellezen zit er al redelijk goed in en ook met plannen gaat het steeds beter. De vorige les zijn we gestart met mindmappen.

‘Mijn kind is niet zo van de groepjes, kan hij de cursus ook individueel volgen?’

Ah, daar hebben we weer een moeder die denkt dat haar kind meer gebaat is bij een individuele cursus, dat heb ik al vaker gehoord 😉.

Januari van dit jaar startte ik weer met een nieuw groepje van vier leerlingen met de cursus ‘Snel leren = leuk leren’. Twee hiervan zaten in de tweede klas havo, een in drie vwo en de vierde leerling zat in zijn eindexamenjaar havo.

Heerlijk die verwachtingsvolle koppies als we gaan starten met de cursus OP WEG NAAR de brugklas.

Danique vertelt: "Ik heb echt zin in dit schooljaar, maar vind het ook best spannend".

Logisch, want er komt nogal wat op je af als kersverse brugklasser:

👉🏻  Nieuw gebouw, misschien wel een eind fietsen.
👉🏻  Zelf al je schoolboeken en spullen meenemen.
👉🏻  Elk uur een ander vak en een andere docent.
👉🏻  Nieuwe klasgenootjes en nieuwe vrienden gaan maken.
👉🏻  12-15 vakken waar je huiswerk voor

Herken je dat?

• Een leerling die veel tijd in zijn huiswerk steekt en voor zijn gevoel echt heel goed leert maar toch een onvoldoende haalt?
• Een leerling die zich prima kan concentreren maar niet weet hoe hij het leren voor toetsen aan moet pakken met een regelmatig teleurstellend resultaat?

Na mijn middelbare school tot vandaag de dag heb ik flink wat opleidingen, workshops en trainingen gevolgd, van ‘weinig interessant’ tot ‘absoluut fantastisch’.

Wat mij hierbij vaak opviel was dat ik tijdens een training heel erg enthousiast werd gemaakt door de trainer en heel veel ideeën had over hoe ik de theorie in praktijk zou gaan omzetten, maar dat die praktijk elke keer weer lastiger bleek dan gedacht…

Brams moeder belde mij begin januari op met de vraag of ik Bram zou kunnen helpen met Wiskunde. Bram had bij mij in september de cursus ‘Snel leren = leuk leren’ gevolgd en de zaakvakken liepen goed, maar voor wiskunde bleek hij een vier op zijn te staan. En omdat Bram wist dat wiskunde en economie mijn favoriete vakken waren, wilde hij wel wiskunde met mij oefenen 😊. En inderdaad, ik ben altijd gek op wiskunde geweest dus dit soort verzoeken zijn voor mij een cadeautje!

Zo af en toe bereikt mij de vraag of ‘Snel leren = leuk leren’ wel evidence based is. Tijd om hier nog een keer aandacht aan te besteden. De term evidence based komt oorspronkelijk uit de medische sector en wordt verder ook veel gebruikt op het gebied van HRM en management. Op www.encyclo.nl staat hierover het volgende: Evidence based = gebaseerd op gegevens uit kwantitatief en/of kwalitatief wetenschappelijk onderzoek.

Toch begrijpen we uiteraard allemaal wat er met de vraag bedoeld wordt: is de cursus ‘Snel leren = leuk leren’ bewezen effectief?

Tess woont in Amstelveen en wordt door haar ouders aangemeld voor de cursus ‘Snel leren = leuk leren’’ . Zij zit in de tweede klas van het Technasium en haar vader meldt mij dat zij elke dag wel vier uur aan haar huiswerk zit en dat haar ouders bang zijn dat zij dit niet zes jaar vol blijft houden.

Vier uur per dag huiswerk is ook wel heel erg veel. Zij had zelfs haar favoriete sport, basketbal, opgegeven omdat school en huiswerk voor gingen.

Regelmatig hoor ik een ouder zeggen: "Alles moet al zo snel tegenwoordig, waarom moet dat leren nu ook nog eens sneller?". En hoewel ik heel goed begrijp wat deze ouders bedoelen is dat niet de reden waarom ons succesvolle concept ‘Snel leren = leuk leren’ zo heet.

In deze blog leg ik graag uit waar de naam voor staat. We weten allemaal dat we iets, waarin we (nog) niet zo goed in zijn, meestal ook niet leuk vinden. Zo heb ik in mijn pubertijd heel enthousiast tennislessen genomen, overtuigd dat dat mijn nieuwe sport zou gaan worden.

Wow, wat kijk ik met een ontzettend goed gevoel terug op de eerste editie van Planuari. In totaal hebben ruim 1150 onderwijsprofessionals meegedaan om hun leerlingen beter op weg te kunnen helpen met het maken van haalbare planningen. Als elke deelnemer gemiddeld tien leerlingen op weg helpen met het leren plannen, zijn er in totaal 10.000 leerlingen geholpen met Planuari, en daar ben ik echt ongelofelijk trots op! 😊

Wat is dat toch met vragen stellen? Waarom vinden zoveel mensen het moeilijk om iets te vragen?

Tijdens de opleidingen die ik geef, krijg ik veel vragen en daar ben ik altijd heel blij mee. Voor mij is een vraag namelijk een bevestiging dat die persoon aandacht heeft voor mijn verhaal en graag wil begrijpen wat ik vertel of uitleg. Ik ga dan ook altijd net zo lang op die vraag in, totdat ik een tevreden bevestiging krijg dat deze volledig is beantwoord voor de vraagsteller.

Ik gun elke leerling in Nederland de kracht van snellezen!

Enthousiast komt Claire bij me binnenstappen, een hardwerkende tweedejaarsstudente.

• Lezen werkt ontspannend, je kunt lekker wegdromen in een goed verhaal.
• Lezen vergroot je concentratie, verbeelding en creativiteit.
• Lezen vergroot de woordenschat en je leert onbewust veel over grammatica, zinsopbouw en spelling (de kracht van herhaling!)
• Met lezen kun je je identificeren met bepaalde karakters of emoties, waardoor je sociale ontwikkeling wordt gestimuleerd.

Thomas is een vrolijke en sociale buurjongen van mij die, geplaagd door dyslexie én AD(H)D, altijd hard heeft moeten werken op school. Na school ging hij elke dag meteen door naar een huiswerkbegeleider zodat hij thuis geen stress en gedoe om huiswerk meer had. Na vmbo-tl stroomde Thomas door naar de havo en ook die heeft hij met hard werken weten te halen.

Ik spreek regelmatig trainers en docenten over de motivatie van hun leerlingen. “Ik wil alleen cursisten die gemotiveerd zijn”, sprak laatst één van hen uit. “Dan kun je beter stoppen als trainer, want als ze bij jou op cursus komen, is dat meestal niet het geval”, antwoordde ik, waarna we een leuke en interessante, inhoudelijke discussie hadden met de hele groep aanstaande trainers. Bijzonder hoe wij volwassenen soms kunnen denken over motivatie. Alsof dat iets vanzelfsprekends is, maar dat is bij de jeugd wat school betreft zeker niet het geval.

Dinsdag 14 april 2017 gaat de deurbel en staat de moeder van een oud-klasgenootje van één van mijn dochters op de stoep. In haar ogen een mengelmoes van ongemak, paniek en hoop. Ik begroet haar vrolijk en ze steekt meteen van wal: “ik ontdek nu pas dat jij leerlingen helpt met beter leren! Kun je Fleur alsjeblieft helpen met haar examenvoorbereiding want dat kind leert acht uur per dag, maar haar tentamenresultaten zijn niet echt sterk en ik ben bang dat ze het niet gaat redden in mei!”.

O.k. duidelijke taal en met de deur in huis gevallen. Met nog drie weken te gaan zie ik een uitdaging om de hardwerkende lieve Fleur met meer vertrouwen en minder leeruren haar examens in te laten gaan.

Paul is een serieuze scholier uit 4 vwo, die sinds zijn twaalfde al weet wat hij wil worden, namelijk oncoloog. Het pad dat hij hiervoor moet bewandelen is hem duidelijk: vwo met profiel N&G, daarna medicijnen studeren en specialiseren in oncologie. De eerste drie jaar op het vwo zijn Paul goed afgegaan. Zonder al te hard te hoeven werken, haalde hij mooie cijfers en hij ging dan ook vol zelfvertrouwen naar 4 vwo.

Paul is een serieuze scholier uit 4 vwo, die sinds zijn twaalfde al weet wat hij wil worden, namelijk oncoloog. Het pad dat hij hiervoor moet bewandelen is hem duidelijk: vwo met profiel N&G, daarna medicijnen studeren en specialiseren in oncologie. De eerste drie jaar op het vwo zijn Paul goed afgegaan. Zonder al te hard te hoeven werken, haalde hij mooie cijfers en hij ging dan ook vol zelfvertrouwen naar 4 vwo.

Woensdagmiddag 16 januari om twee uur stapt Daniëlle mijn woonkamer binnen. Een mooie jongedame van 18 jaar oud, eerstejaars studente medicijnen. Daniëlle heeft in september 2013 de cursus “Snel leren = leuk leren” bij mij gevolgd. Zij zat toen in 2 vwo en volgde de cursus met veel plezier en ‘eagerness’. Zij wist wat haar doel was, namelijk arts worden, en was daardoor enorm gemotiveerd.