Maandagmiddag, vlak na de pauze, is het warm in lokaal 1.15. Niet alleen van de zon, maar ook van telefoons die gloeien van activiteit. Duimen swipen gedachteloos over schermen.

Het is mentorles en hoewel de telefoons in principe in de tas horen, zijn er altijd een paar die nog even snel iets checken. Alleen dit ene berichtje. Nog even snel één filmpje.

De mentor zet een vraag op het bord, zonder iets te zeggen. Grote letters, helder geformuleerd:

Wat zou je doen met je tijd als je niet op je telefoon zat?

Er gebeurt iets. Niet spectaculair, maar voelbaar. Een paar hoofden gaan omhoog. Ogen zoeken elkaar. Elly, die vooraan zit, kijkt naar haar pen alsof die ineens belangrijk is geworden.

Mike fronst en steekt zijn hand op. “Hoe bedoel je precies?” vraagt hij. De mentor glimlacht. “Als je telefoon er nu niet was, wat zou je dan doen? Met je lijf, met je hoofd, met je vrienden?”

De stilte daarna is geen ongemak, maar ruimte. Langzaam komen de ideeën los. Fietsen. Skaten. Potje basketballen. “Ik weet nog dat we altijd met z’n allen gingen voetballen,” zegt Levi. “Tot we liever op de bank gingen zitten...”

De mentorles komt uit het pakket Je scherm de baas. Vandaag staat ‘Balans & Beweging’ centraal. Geen verbod op telefoons, geen waarschuwingen. Gewoon een vraag, een uitnodiging tot reflectie.

Het werkblad wordt uitgedeeld. Leerlingen noteren hoe ze hun vrije tijd de afgelopen week besteedden. Niet alleen de uren, maar ook het gevoel dat erbij hoorde.

“Na TikTok voelde ik me... tja... loom,” schrijft Luca op. “En toen ik die middag ging basketballen met mijn vrienden, voelde ik me eigenlijk vol energie.”

Later bedenken ze zelf een kleine uitdaging. Niet opgelegd, maar gekozen.

Nora schrijft op dat ze één middag per week schermvrij wil zijn. Joost wil weer naar buiten met zijn oude voetbalclubje. “Ik stuur ze gewoon een appje,” zegt hij. En dan, lachend: “Eentje maar, in plaats van eindeloos heen en weer appen.”

Een week later is het eerste wat de mentor vraagt: “En? Hoe ging het?”

Er wordt gelachen, gemopperd, gegrapt. Niet alles lukte. Natuurlijk niet. Maar er is iets veranderd in de toon.

“Ik had spierpijn,” grijnst Tim.
“Ik heb eindelijk weer eens bij mijn opa gegeten zonder mijn telefoon op tafel,” zegt Tess.
En Lindy fluistert zacht: “Ik voelde me fijner dan normaal. Rustiger, of zo.”

De kracht van deze les zat niet in wat er werd afgenomen, maar in wat er werd teruggegeven: eigenaarschap. Geen lijst met regels. Geen preken over schermtijd. Alleen maar de vraag: Wat wil jij met je tijd doen?

Die vraag bleef hangen. In de hoofden van leerlingen, die gewend zijn dat schermen vanzelfsprekend zijn. Die niet altijd weten dat kiezen ook een optie is. Maar die, als je ze serieus neemt, meer willen en creatiever zijn dan je denkt.

Soms is één les genoeg om iets in gang te zetten 😊.

Hoe vaak praat jij met je leerlingen over hun schermtijd of sociale media-gebruik?

Met de komst van de Richtlijn Gezond Schermgebruik (2025) is dit belangrijker dan ooit.

Daarom ontwikkelde ik voor de Studielift123-scholen een praktisch en actueel lespakket, passend bij de all-in-one mentormethode Studielift123:

👉 4 kant-en-klare mentorlessen (incl. werkbladen)
👉 64 gesprekskaarten + 18 dilemmakaarten
👉 50 stellingen voor op het digibord
👉 45 werkvormen (klassikaal, in groepjes, 1-op-1)

Doel: leerlingen bewust maken van hun schermgedrag én samen zoeken naar haalbare oplossingen.

Het lespakket ‘Je scherm de baas’ vind je op het online mentorportaal, onderdeel van de all-in one mentormethode Studielift123.

Precies zoals er staat: ‘All-in one’, geen extra kosten, wel veel extra materiaal.

Ik heb de belangrijkste kenmerken van de all-in one methode Studielift123 voor je op een rijtje gezet:

• Hoofdthema’s van de methode zijn studievaardigheden, sociale vaardigheden en persoonlijke ontwikkeling.
• Alle 160 lessen zijn gebundeld in één mentorboek (inclusief werkbladen) en één werkboek waar jullie leerlingen hun hele schoolcarrière gebruik van kunnen maken. De 80 hoofdblokken zijn in een doorlopende leerlijn opgenomen, de 80 keuzeblokken zijn per onderwerp ingedeeld.
• Alle noodzakelijke kennis is apart in een theorieboek is opgenomen, zodat jullie leerlingen op elk moment alle informatie over een onderwerp kunnen nalezen om daar (thuis) zelfstandig verder mee aan de slag te kunnen gaan.
• Je krijgt als mentor/coach toegang tot een online mentorportaal met o.a. 18 uitlegvideo’s voor mentoren, 48 lessen voor de Gouden en Zilveren weken, lessen over LOB (o.a.) profielkeuze, burgerschap, profielwerkstuk, Lespakkt ‘Leren met AI’, Lespakket ‘Je scherm de baas’, enzovoort.
• Met de Mentorkaarten kun je meer differentiëren per thema binnen de klas en leerlingen zelfstandig in groepjes laten werken of je kunt ze inzetten bij 1-op-1-coaching.
• Via het Leerlingportaal hebben leerlingen thuis toegang tot planners, schema's, aantekentechnieken, werkbladen en uitlegvideo's.

De all-in one mentormethode kan op elk moment van het jaar worden geïmplementeerd, zodat training van mentoren en docenten buiten de drukke piekmomenten kunnen worden gevolgd.

Interesse? Vraag de brochure aan via deze link.

Ik wens je een fijne dag,

Annemieke Groeneveld
Studielift BV